اسکوپ سنگ نما یک روش عالی برای محکم کردن سنگ در جای خود و جلوگیری از شل شدن و افتادن آن است. به خصوص بعضی از سنگ‌های که در اجرای نمای ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند، هیچ خلل و فرجی ندارند. بنابراین ملات به هیچ عنوان در بافت این سنگ‌ها نفوذ نمی‌کند. نتیجه این می‌شود که عواملی مانند طوفان و زلزله به راحتی باعث جدا شدن ملات از سنگ و سقوط نما می‌شود. اسکوپ سنگ نما یک روش بسیار رایج برای جلوگیری از این مشکل است.
اما آیا می‌دانید اسکوپ نما دقیقا چیست و به چه شکلی انجام می‌شود؟ در اینجا قرار است درباره آن صحبت کرده همه روش‌هایی این فرآیند را به شما توضیح دهیم.
اسکوپ سنگ نما چیست؟
اسکوپ سنگ نما به معنای محکم کردن سنگ بر روی نمای ساختمان یا استفاده از ابزار و قطعات فلزی است. این فرایند به نام بست زدن سنگ نیز شناخته می‌شود. گاهی نیز برای این فرایند از اصطلاح اتصالات فلزی سنگ نما استفاده می‌شود. دلیل استفاده از بست سنگ این است که ضریب انبساط حرارتی سنگ‌ها با ملاتی مانند سیمان یا مایع فرق دارد. همین اختلاف باعث می‌شود که بعد از مدتی از اجرای نمای ساختمان، سنگ و ملات به راحتی از هم جدا می‌شوند. درواقع تغییر حجم سنگ با ملات پشت آن یکسان نخواهد بود. در نتیجه بخش‌های مختلف نما در هم چفت نخواهند بود. در این شرایط کافی است طوفان شدید، زلزله یا لرزش‌های متعدد ساختمان را تکان دهد. اینجاست که نما به راحتی ریزش می‌کند. بست سنگ و سرامیک از این رویداد جلوگیری کرده و نما را مستحکم می‌کند. درضمن با استفاده از اتصالات فلزی، نصب سنگ و سرامیک راحت‌تر است.
اسکوپ سنگ نما به چه روش‌هایی انجام می‌شود؟
روش‌های مختلفی برای این کار وجود دارد. اما رایج‌ترین این روش‌ها عبارتند از:
- پیچ و رولپلاک: یک روش معمول برای محکم کردن سنگ نمای ساختمان استفاده از پیچ و رولپلاک است. البته این روش بیشتر برای مواقعی استفاده می‌شود که سنگ نما قبلا نصب شده و حتی مدتی از نصب آن گذشته است. در این روش سنگ را سوراخ کرده و رولپلاک و سپس پیچ را در آن فرو می‌کنند.
- اسکوپ پروانه‌ای: در این روش شیارهایی با زاویه ۴۵ درجه در پشت سنگ ایجاد می‌شود. سپس قطعه‌های فلزی به شکل پروانه در این شیارها قرار می‌گیرد. به همین دلیل از این روش با عنوان اسکوپ پروانه‌ای نام می‌برند. بعد از جای‌گذاری قطعه‌ها، نوبت به چسباندن ملات به پشت سنگ و اجرای نما می‌رسد.
- اسکوپ با لقمه گذاری: در این روش ابتدا لازم است پشت سنگ نما برش بخورد. سپس باید قطعه‌ای به نام لقمه فلزی را در قسمت برش خورده سنگ قرار دهید. در مرحله بعد دوغاب مورد نظر که می‌تواند شامل ماسه و سیمان باشد را پشت سنگ ریخته و آن را کار می‌گذارند.
- اسکوپ مفتولی: در این روش برش‌هایی به عمق ۲ میلی‌متر در پشت سنگ ایجاد می‌شود. حالا سیم مفتولی که پوشش روی یا گالوانیزه دارد، به صورت ضربدری از برش‌ها عبور داده می‌شود. بعد از آن ملات به پشت سنگ چسبانده شده و در بست ایجاد شده نفوذ می‌کند. به این ترتیب با چسباندن سنگ، احتمال سقوط آن به شدت کاهش می‌یابد.
- اسکوپ دو پایه: در این روش قطعه‌ای از جنس استیل با دو پایه به پشت سنگ می‌چسبد. برای چسباندن این قطعه از چسب ۳۲۱ یا چسب سنگ استفاده می‌شود. بعد از این کار سنگ آماده اعمال ملات و چسبیدن به دیوار است.
- اسکوپ سه پایه: این روش به جز اینکه قطعه استیل آن به جای دو پایه سه پایه دارد، یک تفاوت دیگر با اسکوپ دو پایه دارد. در این روش پایه سوم قطعه استیل در برشی که در پشت سنگ ایجاد شده است فرو می‌رود. سپس مراحل دوغاب‌دهی و چسباندن سنگ به نما مانند روش‌های دیگر انجام می‌شود.
- اسکوپ Z: این روش درست مانند روش پروانه‌ای است با این تفاوت که اسکوپ به جای اینکه به شکل پروانه باشد، به شکل Z انگلیسی است.
نکته‌های کاربردی درباره اسکوپ کردن سنگ نما
حالا که روش‌های اسکوپ کردن سنگ را می‌دانید، بهتر است نکات خاصی که درباره این عملیات وجود دارد را نیز به شما بگوییم:
- انواع سنگ‌های ساختمانی را می‌توان اسکوپ کرد. اما بعضی از سنگ‌ها بیشتر از دیگر انواع به این کار نیاز دارند. برای مثال سنگ تراورتن دارای منافذ زیادی است که ملات را جذب می‌کند. به این ترتیب ملات پشت سنگ در بافت آن فرو رفته و به خوبی به نمای ساختمان می‌چسبد. در نتیجه می‌توان از اسکوپ کردن سنگ تراورتن نما چشم‌پوشی کرد، چون احتمال سقوط آن کمتر است. اما در سنگ‌هایی مانند گرانیت ماجرا دقیقا برعکس است. گرانیت و سنگ‌های مانند آن سطح صاف و بدون منفذی دارند و در نتیجه ملات را جذب نمی‌کنند. بنابراین چسبیدن ملات به سنگ و سنگ به نما آنچنان مستحکم نیست. بنابراین در اینگونه نماها حتما باید از بست استفاده کرد.
- هرچه طبقات ساختمان بیشتر باشد، استفاده از بست برای نمای ساختمان ضروری‌تر است. بنابراین در اجرای نما ساختمان‌های چند طبقه و برج‌ها حتما باید از یکی از این روش‌ها استفاده کرد.
- درواقع بست سنگ بیشتر برای سنگ‌های نمای ساختمان استفاده می‌شود. اما در مکان‌های پر رفت و آمد مانند ساختمان‌های تجاری بزرگ، بیمارستان‌ها و دیگر اماکن عمومی، برای سنگ‌کاری یا کاشی‌کاری داخلی نیز از بست سنگ استفاده می‌شود.
- توجه کنید که اتصالات فلزی که برای سنگ و سرامیک در نظر می‌گیرید، حتما باید دارای پوشش گالوانیزه باشد. درواقع این اتصالات به شدت در معرض زنگ زدگی قرار دارد.
